Bij vrij lezen leest de hele klas of groep op een vast moment van de dag in een zelfgekozen boek, tijdschrift of krant. Over de gelezen tekst wordt geen boekverslag gemaakt, wel wordt de tekst verwerkt met korte (vaak mondelinge) verwerkingsopdrachten. Kinderen die deelnemen aan een vrijlezenprogramma scoren op tekstbegrip even goed als of zelfs beter dan kinderen die dit op school niet doen.

Het gunstige effect van vrij lezen wordt sterker naarmate het gedurende een langere periode gebeurt: vrijlezenprogramma’s die meer dan een jaar lopen, zorgen vrijwel zonder uitzondering voor hogere scores bij tekstbegrip. Vrij lezen is ook effectief voor andere onderdelen van de leesvaardigheid, zoals de ontwikkeling van de woordenschat, grammatica en schrijven.
Naast leerlinggericht literatuuronderwijs, helpt ook het lezen van boeken naar keuze tijdens schooltijd om positievere leeservaringen op te doen, en zo de leesvaardigheid verder uit te breiden.
Lees meer over de invloed van vrij lezen op Leesmonitor.nu